* گلستان *

پارک جنگلی ناهارخوران

پارک جنگلی ناهارخوران تفرجگاهی قدیمی و نسبتا معروف در گرگان است که در ۴ کیلومتری جنوب این شهر قرار دارد. این پارک با وجود موقعیت خوب و قرار گرفتن در دامنه‌های پر شیب و همچنین داشتن آب و هوای مناسب همه ساله گردشگران زیادی را از سراسر کشور به خود جذب می‌کند. از جمله امکانات این مجموعه می‌توان به رستوران، مهمانسرا، چندین هتل و ویلای تفریحی اشاره کرد. این منطقه‌ ۱۶۸ هکتاری آب و هوایی مطبوع‌تر از شهر گرگان دارد و انواع پوشش گیاهی از جمله درختان و گیاهان بلوط، افراپلت، نمدار، انجیلی، گیلاس وحشی، ممرز، درختچه‌های تمشک، کوله خاس، ازگیل، کاج، ولیک، سرو، ماگنولیا، شمشاد به همراه حیواناتی از جمله گراز، شغال، راسو، سنجاب، عقاب، شاهین، سهره، ریسک، جغد را در خود جای داده است. همچنین رودخانه‌ زیارت نیز از این پارک عبور می‌کند که به جذابیت آن می‌افزاید.

دریاچه مصنوعی گنبد کاووس

دریاچه مصنوعی گنبدکاووس در ابتدای ورودی شهر گنبد کاووس واقع شده است و جزو مکان تفریحی شهر حساب می‌شود. این دریاچه که به مساحت پنج هکتار و گنجایش ۱۲۰ هزار مترمکعب آب در سال ۸۴ و در ورودی شهر گنبد کاووس احداث شد، اکنون به دلیل ورود انواع پساب‌ها و آلاینده‌ها نیازمند تخلیه آب و لایروبی است. قرار گرفتن دریاچه در نزدیکی پارک شادی و حاشیه تفرجگاهی جاذبه های این مکان تفریحی را افزایش داده است.

کاخ موزه گرگان

کاخ موزه‌ گرگان یکی از ۱۲ کاخ سلسله‌ پهلوی بوده است که در پارک‌شهر (کتابخانه‌ سابق) قرار دارد. این بنا در دوره‌ پهلوی اول (رضاشاه) ساخته شده است. کاخ موزه‌ گرگان به‌عنوان اولین موزه‌ شمال کشور، بیست‌ و‌ چهارمین موزه‌ کشور و چهارمین موزه‌ تخصصی باستان‌شناسی کشور شناخته می شود که به روی عموم باز است. رضاشاه در سال ۱۳۱۷ دستور ساخت این بنا را در کنار چندین بنای اداری دیگر صادر کرد. همچنین موزه‌ مذکور به ثبت ملی رسیده است و تندیس‌هایی از ۳۰ شخصیت برجسته‌ استان گلستان به همراه آثار به جا مانده از دوران پهلوی برای نمایش عموم در این مکان نگهداری می‌شود. از ساعت ۸ صبح تا ۲ بعدازظهر روزهای شنبه تا یکشنبه (به جز روزهای تعطیل) می‌توانید از این مجموعه بازدید کنید.

پارک جنگلی قرق

پارک جنگلی قرق در ۲۴ کیلومترى شرق گرگان و در مسیر جاده اصلى گرگان–مشهد قرار دارد و مشتمل بر پارک وحش، تأسیسات رفاهى و پارک بازى است. پارک جنگلى قرق از تفرجگاه‌هاى مهم گرگان است که در تمام طول سال مورد بهره‌بردارى قرار مى‌گیرد و یکی از مناطق مهم زیست محیطی جانواران در ایران به حساب می‌آید. پارک جنگلی قرق به عنوان زیستگاه گوزن قرمز شناخته شده است، گوزن قرمز از گونه‌های حمایت شده محیط زیست است.

پارک ملی گلستان

پارک ملی گلستان قدیمی‌ترین پارک ملی ثبت شده در ایران و یکی از قدیمی‌ترین پارک‌های ملی جهان به‌شمار می‌رود. با حدود ۹۰۰ کیلومتر مربع مساحت، این پارک ۱۳۵۰ گونه‌ی گیاهی و ۳۰۲ گونه‌ی جانوری را در خود جای داده است. برخی از حیوانات و پرندگان ساکن در پارک ملی گلستان شامل پلنگ، خرس قهوه‌ای، گرگ، مارال، شوکا، گوسفند وحشی، بز وحشی، آهوی ایرانی، گراز، قوچ، میش اوریال، عقاب طلایی، جغد، دارکوب و سینه سرخ می‌شود. به علاوه چندین رودخانه، جویبار و آبشار از این منطقه‌ی بسیار وسیع و ارزشمند مقصدی جذاب برای عاشقان طبیعت ساخته است.

گورستان و زیارتگاه خالد نبی

زیارتگاه خالد نبی در ۹۰ کیلومتری شمال شرقی گنبد کاووس روی کوهی ۷۰۰ متری (مشهور به کوه خدا) بین کلاله و مراوه تپه قرار دارد. مجموعه‌ی گورستان و زیارتگاه خالد نبی از چند مکان زیارتی و همچنین یک قبرستان تاریخی تشکیل شده است. این مجموعه که در ارتفاعات و مناطق کوهستانی استان گلستان قرار دارد، محل تدفین خالد نبی و همچنین میزبان تندیس‌های سنگی متعدد و کوچک و بزرگی است. از آنجایی‌که خالد نبی از شخصیت‌های محبوب و مورد احترام ترکمن‌ها محسوب می‌شود، این زیارتگاه در کنار تعدادی اتاق و زائرسرا برای اقامت و استراحت زائران و همچنین، یک مسجد ساخته شده که پذیرای علاقه‌مندان است.

آبشار کبودوال

آبشار کبودوال تنها آبشار خزه‌ای کشور به‌شمار می‌رود. با داشتن امکاناتی رفاهی برای گردشگران، این منطقه یکی از مهم‌ترین تفرجگاه‌های استان گلستان است. آب زلال، شفاف و آشامیدنی این آبشار از دامنه‌ی شمالی كوه هارون با ارتفاع ۱۷۸۰ متر، سرچشمه می‌گيرد. برای دسترسی به آبشار، به سمت پارک جنگلی كبودوال برويد و از ورودی پارک جنگلی تا محل آبشار اصلی كبودوال ۲۰ دقيقه پياده‌روی کنید. در طول مسير به سمت آبشار نیز، مناظر شگفت‌آور و پل‌های چوبی در كنار آبی روان و درختان جنگلی شما را به وجد خواهد آورد.

جنگل النگدره

جنگل النگدره که به عنوان یکی از هفت منطقه نمونه گردشگری کشور و همچنین پارک جنگلی شاخص شمال کشور انتخاب شده، در بلوار ناهارخوران گرگان قرار دارد. رودخانه قلاشی از قسمت جنوب پارک تا شمال امتداد دارد و تقریبا از وسط آن می‌گذرد. در نزدیکی این رودخانه، ۳ چشمه وجود دارد که چشم‌انداز طبیعی منحصربه‌فردی ایجاد کرده است. پوشش گیاهی ابن جنگل را درختان انجیلی و ممرز، توسکا، لرگ، افرا، بلوط، بید، شیردار و خردمندی تشکیل می‌دهد. امکانات موجود در پارک النگدره شامل برق‌رسانی، سرویس‌های بهداشتی، جاده آسفالته، نمازخانه، پارک کودک، زمین ورزش، ساختمان‌های نگهبانی و منطقه کمپینگ است.

خانه امیر لطیفی

خانه امیر لطیفی یا موزه صنایع دستی گرگان در نزدیکی بازار قدیمی نعلبندان و پشت مسجد جامع گرگان قرار دارد. این بنای هزار متری با ساختار سنتی که قدمتش به دوران قاجار برمی‌گردد، به‌عنوان اثر ملی به ثبت رسیده و امروزه به شکل موزه تغییر کاربری داده است. در ساخت بنا مانند اغلب خانه‌های قدیمی ایرانی از چوب، خشت و آجر به همراه ساروج (ملات) استفاده شده، که البته بعدها کف اتاق‌های آن را سیمان کرده‌اند.

جنگل توسکستان

جنگل توسکستان در جنوب شرقی گرگان و در ۴۰ کیلومتری این شهرستان واقع شده است. بالاترین نقطه این جنگل را منطقه جهان‌نما می‌نامند که با عبور از جاده‌های پرپیچ‌وخم به آن می‌رسند. در زمستان این منطقه پوشیده از برف و یخ است و هوای بسیار سرد آن اجازه اقامت طولانی را در آن نمی‌دهد و در تابستان هوای خنک و دلنشین و حتی کمی سرد آن موجب توجه بسیاری از گردشگران به جنگل توسکستان شده است.

برج گنبد کاووس (قابوس)

برج گنبد کاووس (گنبد قابوس) بنایی تاریخی و باشکوه از دیدنی‌های شهر گنبد کاووس در استان گلستان است که در میان پارکی بزرگ و زیبا جای گرفته و از کیلومترها فاصله نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. برج گنبد کاووس اثری ارزشمند از سده چهارم هجری قمری و یادگاری از حکومت آل زیار در این خطه از ایران زمین است. این برج در گذشته هادی و راهبر مسافرانی بوده که از این سرزمین عبور می‌کرده‌اند. برج گنبد کاووس بلندترین برج آجری ایران و یکی از بلندترین برج‌های جهان محسوب می‌شود. برج گنبد کاووس در اجلاس سی و ششم یونسکو در زمره میراث جهانی ثبت شده است.

منطقه حفاظت شده جهان نما

منطقه حفاظت شده جهان نما بهشتی ناشناخته بر فراز ابرها است که در شمال کشورمان در نقطه‌ای خارق‌العاده و جذاب قرار گرفته است. این دهکده ییلاقی آرام دارای طبیعتی زیبا و چشم اندازهای بدیع و بی نظیر است و برای کسانی که به دنبال جایی به دور از شلوغی شهر و بدون هرگونه تکنولوژی هستند، بسیار مناسب و لذت‌بخش است.

چشمه گل رامیان

چشمه گل رامیان، در ۵ کیلومتری جنوب شهرستان رامیان و در دامنه کوه قرار دارد. چشمه گل رامیان چشمه‌ای آهکی به طول ۹۰ متر و عرض ۸۰ متر است. این چشمه از یک سو به زمین‌های زراعی محدود شده و از سه طرف دیگر به جنگل راه دارد.

این چشمه محل زندگی گونه‌های مختلف جانوری آبزی به شمار می‌رود. از جمله آنها می‌توان به ماهی سفید رودخانه‌ای، سیاه ماهی، ماهی آبرنوئیدز، نرمتنان و حشرات آبزی اشاره کرد. به همین دلیل بسیاری از افراد با سفر به این منطقه دست به کار صید و ماهیگیری می‌شوند.

آبشار لوه

آبشار لوه در ۲۰ کیلومتری گالیکش و در ۵ کیلومتری جاده اصلی گلستان–مشهد، در کنار روستایی به همین نام و در جنگلی انبوه با درختان پهن‌برگ واقع شده است. آبشار لوه، یکی از دیدنی‌ترین آبشارهای گلستان است که بازدیدکنندگان زیادی را به خود جذب می‌کند. در مجموع چندین آبشار کوچک و بزرگ که هر کدام حوضچه‌ای زیر خود دارد این مجموعه را تشکیل می‌دهند. طبیعت سرسبز و خزه‌ای اطراف، هوای مطبوع و درختان جنگلی از جمله افرا، ممرز و توسکا هویت ویژه‌ای به این آبشار بخشیده‌اند که آن را به مقصدی جذاب برای هر سلیقه‌ای تبدیل کرده است. آبشار لوه در نزدیکی پارک گلستان قرار دارد.

تالاب گمیشان
تالاب گمیشان در شمال غرب بخش گُمیشان از توابع شهرستان بندر ترکمن واقع‌ شده است. ضلع جنوبی تالاب به رودخانه گرگان رود، ضلع شمالی آن به مرز ایران و ترکمنستان، ضلع غربی آن به دریای خزر و شرق آن به دشت گمیشان متصل است و حدود هفت کیلومتر از آن نیز در خاک کشور ترکمنستان امتداد دارد. بخش شمالی تالاب گمیشان به علت دارا بودن شرایط مطلوب به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده معرفی و در فهرست تالاب‌های بین‌المللی در کنوانسیون رامسر قرارگرفته است.

تالاب گمیشان، هر ساله میزبان هزاران پرنده مهاجری است که زمستان خود را در این تالاب بین المللی و دیگر تالاب‌های استان گلستان سپری می‌کنند. پرندگان این تالاب عمدتا مهاجر هستند و با سرد شدن هوا در بخش‌های روسیه به این تالاب می‌آیند. این پرندگان معمولا از آبان ماه وارد ایران می‌شوند و تا اوایل فروردین در این تالاب می‌مانند. این تالاب بین‌المللی سالانه میزبان بیش از ۲۲ گونه پرنده از قبیل: فلامینگو، عقاب شاهی، بالابان، قو، حواصیل، پرلا، سار، مرغابی سر حنایی، مرغابی سرسبز، گیلانشاه خال‌دار، کوکر، آبچلیک، خوتکا، کاکایی، لک لک، پلیکان، سلیم طلایی، چکاوک، غاز خاکستری، پرستوی دریایی و ... است.

تالاب آلاگل
تالاب آلاگل بزرگ‌ترین دریاچه استان گلستان و یک تالاب آب شور است که در شهرستان گنبد کاووس، بخش داشلی برون و در کنار شهر اینچه برون واقع است. فاصله این تالاب تا شهر گنبد کاووس حدود ۷۵ کیلومتر مربع است. مجموعه سه تالاب آلاگل، آلماگل و آجی‌گل به عنوان تالاب بین‌المللی از سال ۱۹۷۵ در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و با مساحت ۱۴۰۰ هکتار تحت حفاظت سازمان محیط زیست است.

آب تالاب آلاگل همانند تالاب‌های آجی‌گل و آلما گل از رودخانه مرزی اترک و زهکشی‌های طبیعی نهرهای شور به نام‌های سامان و شورجه تامین می‌شود. برخی از نقاط پیرامونی تالاب با نی، جگن و درختچه‌های گز پوشیده شده و بستر آن را در اکثر نقاط، پوشش سبزی از جلبک به طور یکنواخت در بر گرفته است. هر ساله در فصل مهاجرت، هزاران پرنده به تالاب آلاگل و دیگر تالاب‌های استان آمده و انواع قو، فلامینگو، اردک، پرستوی دریایی، چنگر، غاز، سلیم، کاکائی، بالکان، آبچلیک و غیره را می‌توان در آن‌جا مشاهده کرد.

جزیره آشوراده

ٰجزیره آشوراده در غرب بندر ترکمن بزرگ‌ترین جزیره ایرانی در دریای مازندران است که در شبه‌جزیره میانکاله واقع‌ شده است. در گذشته آشوراده از سه جزیره تقریبا به‌هم‌پیوسته تشکیل می‌شده که دو جزیره کوچک و انتهایی آن در طول قرن‌ها به زیر آب رفته‌اند و حالا آشوراده نیز به همان دلیل متروک و نیمه مغروق مانده است. البته مسافران می‌توانند از بندر ترکمن با قایق موتوری ظرف مدت زمان ده دقیقه به آشوراده برسند و از زیبایی‌های بین‌ظیر و آرامش مثال‌زدنی آن لذت ببرند.

آبشارهای شیرآباد رامیان

آبشار شیرآباد در ۶ کیلومتری جنوب شهر خان‌ببین و در میان جنگلی بسیار زیبا واقع شده‌ است. تعداد این آبشارها به هفت می‌رسد. در نزدیکی آن‌ها چندین غار نیز وجود دارد.

آبشار پله‌ای شکل بوده و شامل هفت آبشار می‌شود که بزرگ‌ترین آبشار آن سی متر ارتفاع دارد و دو حوضچه با عمق چهل تا هفتاد متر در پای دیواره آن به وجود آمده است و غار زیبا و معروف آن نیز بلافاصله بعد از آبشار اول آن واقع شده است که از عجایب زیبای این پارک جنگلی شیرآباد به شمار می‌آید.

مجوعه آبشارهای شیرآباد به عنوان یک اثر طبیعی و ملی در فهرست سازمان محیط زیست به ثبت رسیده است.

دیوار بزرگ گرگان

دیوار بزرگ گرگان یا دیوار بزرگ اسکندر یا دیوار سرخ که در متون قدیمی با نام مار سرخ نیز نامیده ‌شده ‌است، در جهت شرقی - غربی با ۲۰۰ كيلومتر طول ساخته شده و از کنار دریای خزر در ناحیه گمیشان آغاز شده و تا کوه‌های گلیداغ در شمال‌ شرق کلاله ادامه می‌یافته ‌است. این دیوار از آن رو به «مار سرخ» معروف شده که در ساخت هسته مرکزی و قسمت‌های میانی آن آجرهای سرخ رنگ به‌کار رفته است. پیش از آغاز تحقیقات علمی، برخی ساخت این دیوار را به اسکندر مقدونی نسبت می‌دادند و برخی دیگر آن را متعلق به زمان کوروش هخامنشی یا دوران اشکانی می‌دانستند. از این دیوار در برخی متون به سد سکندر و سد نوشیروان نیز نام برده شده است. از آنجا که این دیوار در جنوب دهستان (در ترکمنستان کنونی) و شمال گمیشان آغاز می‌شده و از نزدیکی گرگان و رود گرگان نیز می‌گذشته به این اسامی هم معروف شده ‌است. همچنین محمد‌بن نجیب بکران در جهان‌نامه نام این دیوار را «تجنبار» نوشته است.

مجموعه باقری گرگان

مجموعه باقری گرگان یکی از خانه‌های تاریخی و شاخص در بافت قدیمی گرگان است که قدمتی ۱۵۰ ساله دارد و نمونه‌ای ارزشمند از معماری بومی مسکونی به حساب می‌آید.

دهکده درازنو

روستای زیبای درازنو در ۴۰ کیلومتری شهرستان کردکوی و در محدوده روستای بالاجاده و در مجاورت قله درازنو به ارتفاع حدود ۲۸۰۰ متر قرار دارد. درازنو، دهکده‌ای کوهستانی به همراه خانه‌هایی با معماری کوهستانی است.

روستای زیارت

روستای زیارت روستایی در دهستان استرآباد جنوبی گرگان و حدود ۱۰ کیلومتر پس از ناهارخوران است. این روستا به دلیل برخورداری از آب‌و‌هوای مطلوب، چشمه‌ آب گرم، آبشار، کوه‌های بلند سرسبز و طبیعتی زیبا مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است، از این رو آپارتمان‌‌سازی در این ناحیه رونق زیادی دارد. علاوه بر این گردشگران زیادی چشم به این ناحیه دوخته‌اند و تعطیلات خود را در این منطقه سپری می‌کنند. نام زیارت به دلیل وجود امامزاده عبدالله در این روستا روی آن گذاشته شده است. چشمه‌ آب گرم روستا با داشتن خواص درمانی علاقمندان زیادی را مجذوب خود می‌کند. علاوه بر همه‌ این‌ها، بافت تاریخی بسیار ارزشمند روستای زیارت هم یکی از جذابیت‌های عمده‌ آن محسوب می‌شود.

پل آق قلا

پل آق قلا یادگاری تاریخی ۸۰۰ ساله است که قدمت آن به دوران صفویان برمی‌گردد. این پل تاریخی دارای تزیینات آجری زیبایی است و به‌عنوان یکی از بی نظیرترین آثار تاریخی ایران در گرگان شناخته می‌شود.

مقبره مختوم قلی فراغی

آرامگاه مختوم قلی فراغی مربوط به اواخر دوره قاجاریه-دوره پهلوی است و در شمال استان گلستان، شهرستان مراوه‌تپه، روستای آق‌تقه قدیم واقع شده‌ است. این اثر در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این آرامگاه شامل مقبره‌ی مخدوم‌قلی فراغی شاعر ملی ترکمن‌ها و پدرش دولت محمد آزادی است. در دهه‌ی ۱۳۷۰ بنایی بر روی این مقبره ساخته شده است.

مسجد و مدرسه كریم ایشان

ساختمان مسجد و مدرسه کریم ایشان متعلق به دوره قاجاریه است و بر اساس تاریخی که بر سردر ورودی مدرسه کتابت شده، در سال ۱۳۲۸ هجری قمری ساخته شده است. مسجد و مدرسه کریم ایشان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. مسجد کریم ایشان در سال ۱۳۲۸ هجری قمری ساخته شده و با اینکه زیاد قدمتی ندارد، اما خصوصیات بناهای قدیمی تر در آن راه یافته است. ساختمان آجری مسجد با نقشه مربع مستطیل بنا شده و شامل یک شبستان با سردر ورودی است که سقف آن با ۴ گنبد پوشیده شده است. مدرسه کریم ایشان که در نزدیکی مسجد و در ضلع جنوب غربی آن است به شکل زیبایی با پلان چهار ضلعی یا مربع شکل ساخته شده است.